«Ոսկե ծիրանի» անակնկալների ընտրանին

Կինոփառատոնը չի հիասթափեցնի աստղային փայլին վարժված հայ հանրությանը

«Ոսկե ծիրան» Երևանի միջազգային կինոփառատոնը 13-րդ անգամ իր հյուրընկալ դռներն է բացում հայաստանյան և արտասահմանյան կինոհասարակության առաջ՝ մատուցելով իրեն բնորոշ տպավորիչ ու անսպասելի անակնկալներ:

Հերթական մամլու ասուլիսի ժամանակ, նախափառատոնյան ծանրաբեռնվածությունն ու լարվածությունը վարպետորեն քողարկած, հավատարիմ կոկետորեն ու հյութեղ կատակաբանելու ավանդույթին, կազմակերպիչները հանգամանորեն ներկայացրին իրենց պատրաստած կինոանակնկալները:
«Ոսկե ծիրանի» հիմնադիր տնօրեն Հարություն Խաչատրյանը խոստովանեց, որ մեր երկիրը փոթորկած ապրիլյան պատերազմը հրավիրյալների համար որոշակի մտահոգությունների առիթ է եղել, բայց և այնպես, շատերը, ի վերջո, ոգևորվել են և ցանկացել գալ Երևան /այս հարցում վճռորոշ է եղել Հռոմի պապի այցելության փաստը Հայաստան/:
Այս տարի կինոփառատոնի բացումը կկայանա «Մոսկվա» կինոթատրոնում՝ կինոիրադարձության համար առավել բնահատուկ միջավայրում՝ հայկական «Զարե» ֆիլմի ցուցադրությամբ և շոուի տարրերի ոչ շռայլ առկայությամբ:

Միջազգային ժյուրին կնախագահի մեր ժամանակի մեծագույն հայերից մեկը՝ Տիգարան Մանսուրյանը, որի համաձայնությունն ստանալու համար կազմակերպիչերից բավական ժամանակ և ջանք է պահանջվել:
Փառատոնի միջազգային բաժնի ղեկավար Տաթևիկ Մանուկյանը մանրամասներ ներկայացրեց կինոփառատոնում ցուցադրվելիք ֆիլմերի ու ծրագրերի վերաբերյալ: «Կաննի կինոփառատոնում ստվերում մնացին այն ֆիլմերը, որոնք նախօրոք համարվում էին հիմնական ֆավորիտները: Եվ մենք որոշեցինք ներկայացնել Կաննի կինոփառատոնի այն ֆիլմերը, որոնք ինքներս հավանել ենք: Դրանցից մեկը հենց փակման ֆիլմն է՝ «Անծանոթուհին»,- մասնավորապես ասաց նա:
«Մեր կինոփառատոնը փորձում է պահպանել այն նշաձողը, որը կազմակերպիչներս սահմանել ենք ինքներս մեզ համար: Մենք ներկայացնում ենք լավագույն ֆիլմերը, որ կան թե՛ ժամանակակից համաշխարհային կինոյի, թե՛ դասական կինոյի ասպարեզում»,- ասաց կինոփառատոնի գեղարվեստական տնօրեն Սուսաննա Հարությունյանը: Նա մասնավորապես կարևոր համարեց «Հարավսլավական սև ալիքի» ամենախոշոր և ակնառու ներկայացուցիչներից մեկի` սերբ կինոռեժիսոր Ժելիմիր Ժիլնիկի ժամանումը Երևան, Միջազգային վավերագրական ֆիլմերի ժյուրիի նախագահի առաքելությունն ստանձնելը և նրա բազմաթիվ ֆիլմերի ցուցադրությունը կինոփառատոնի օրերին:

Կինոփառատոնի այս տարվա հետաքրքիր ու գերժամանակակից նորամուծության մասին խոսեց «Cult.am» կայքի տնօրեն Վլադիմիր Խոյեցյանը: Նրա ղեկավարած կայքը ոչ միայն առցանց տեղեկացնում է ֆիլմերի մասին, այլև հնարավոր դարձնում դրանց տոմսերի ձեռքբերումը համացանցի միջոցով:

Կինոփառատոնի օրերին հայ հանդիսատեսին սպասվող կարևոր իրադարձությունների համապատկերն այսպիսն է: «Երևանյան պրեմիերաներ» ծրագրում ընդգրկված են հետևյալ ֆիլմերը. Ամենասովորական քաղաքացի, Մաջիդ Բարզեգար (Իրան/Չեխիա), Հրավառ ծովը, Ջանֆրանկո Ռոզի (Իտալիա/Ֆրանսիա), Անամուսնական ճամփորդություն, Դմիտրի Իզմեստև (Ռուսաստան), Քամու հուշեր, Օզջան Ալփեր (Թուրքիա/Ֆրանսիա/Գերմանիա/Վրաստան), Սիրելի Հանս, թանկագին Պյոտր, Ալեքսանդր Մինդաձե (Ռուսաստան/Գերմանիա/Մեծ Բրիտանիա), Սիեռանևադա, Քրիստի Պույու, (Ռումինիա) Արևի շողերի տակ, Վիտալի Մանսկի, (Ռուսաստան/Լատվիա/Գերմանիա/Չեխիա/Հյուսիսային Կորեա):
Հետահայաց ցուցադրություների ծրագրում կներկայացվեն Ժելիմիր Ժիլնիկի «Սև ֆիլմ», «Հանուն Էլլայի», «Եվրոպա ամրոցը», «Հաշվառում», «Հունիսյան խռովություն», «Քենեդին տուն է վերադառնում», «Որտե՞ղ է եղել Քենեդին երկու տարի շարունակ», «Փոքրիկ պիոներները», «Հանդես գյուղական երիտասարդության մասին ձմռանը», «Գործազուրկները», «Ձվեր նետելով», «Տիտոն սերբերի մեջ, երկրորդ անգամ», «Յազակի ապստամբությունը», «Նպատակակետը՝ Սերբստան» ֆիլմերը:
Անվանի ռեժիսոր և օպերատոր Ֆրեդ Քելեմենը, որ Միջազգային խաղարկային ֆիլմերի մրցույթի ժյուրիի անդամ է, կներկայանա ռեժիսորական՝ երեք /Ճակատագիր, Մայրամուտ, Անկում/ և օպերատորական մեկ /Քաղցրավենիք/ աշխատանքով:
Այս տարի փառատոնը կհյուրընկալի նաև հանրահայտ դերասանուհի, մեծանուն ռեժիսորների ֆիլմերում խաղացած Ժակլին Բիսեթին: Կցուցադրվեն երեք ֆիլմ, որոնցում նա հանդես է եկել գլխավոր դերակատարումներով. Բուլիթ /Փիթեր Յեյթս/, Սպանություն Արևելյա ճեպընթացում /Սիդնի Լյումեթ/, Ամերիկյան գիշե /Ֆրանսուա Տրյուֆո/:

Հարգանքի տուրք կմատուցվի հայ հայտնի վավերագրող Ռուբեն Գևորգյանցին՝ 70-ամյա հոբելյանի կապակցությամբ: Հատուկ երեկոյի ընթացքում կցուցադրվի Գևորգյանցի՝ 2006 թվականի արտադրության «Հրաշագործի աշունը» ֆիլմը, որը պատմում է իտալացի արվեստաբան Տոնինո Գուերայի կյանքի մասին: Ռուբեն Գևորգյանցը կստանա Փարաջանովյան թալեր, ինչպես և Հայաստանի ազգային կինոակադեմիայի «Անահիտ» մրցանակը:
Հաջորդ մեծարվողն այս տարի կլինի 75-ամյա Ռոման Բալայանը: Նա կստանա Վեհափառի «Եղիցի լույս» մրցանակը:

«Մոսկվա» կինոթատրոնի աստղային հրապարակը կհամալրվի երեք աստղով՝ Էդմոնդ Քյոսայանի, Դմիտրի Կեսայանի և առայժմ միակ օպերատոր Ալբերտ Յավուրյանի /հուսանք ունենալ նաև Լևոն Աթոյանցինը/: Այս առիթով Հարություն Խաչատրյանը նկատեց. «Ապրողներին օգնել պետք է, բայց գնացածներին էլ չմոռանանք: Որովհետև նրանք շատ կարևոր մարդիկ են եղել հայկական կինոյի համար: Նորից վերապատմենք նրանց մասին, նորից վերագնահատենք»:
«Հայեր. հայացք ներսից և դրսից» ծրագիրը կներառի հայ ռեժիսորների քսանմեկ ֆիլմ, ինչպես նաև օտարերկրյա արտադրության ֆիլմեր, որոնք անդրադառնում են Հայաստանին և հայերին:

Փառատոնը կեզրափակվի աշխարհահռչակ բելգիացի ռեժիսորներ Դարդեն եղբայրների «Անծանոթուհին» կինոնկարի ցուցադրությամբ:
Հարություն Խաչատրյանի հետ ճեպազրույցում պարզեցինք, որ կինոփառատոնի բացման «Զարե» ֆիլմը թվայնացնելու համար ծախսվել է զգալի գումար, գործը արվել է Մոսկվայում: «Ժապավենը թվայնացրինք՝ առանց հնությունը կորցնելու, չփակեցինք ժապավենի վրա եղած խզված հատվածները: Կարծում եմ, որ սա, մեծ հաշվով, լավ նվեր է հայկական կինոյին: Եթե մենք այսպես ամեն առիթով մեկ հայկական ֆիլմ կարողանանք թվայնացնել, իսկապես շատ մեծ բան արած կլինենք հայկական կինոյի պատմության համար», ասաց Խաչատրյանը: Տարիներ առաջ «Ոսկե ծիրանի» բացման ժամանակ «Շորն ու Շորշորը» դիտած հանդիսատեսը, վստահ եմ, հիշում է այդ ֆիլմի ցուցադրության ժամանակ բեմում հնչած կենդանի երաժշտությունը՝ Վահագն Հայրապետյանի խմբի կատարմամբ: Այս տարի կա հնարավորություն նորովի վերապրելու այդ հաճույքը «Զարեի» ցուցադրության ընթացքում:

Կարինե ՌԱՖԱՅԵԼՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• Անհամբեր ու սիրով եմ սպասում իր հերթական գրին, ես էդ գրի մշտամնա ընթերցողն եմ
• Դերենիկ Դեմիրճյանի ժառանգության արժևորումը՝ ժամանակակից գիտական խոսքով
• Երախտագիտություն՝ կինոլեզվով
• Դերենիկ Դեմիրճյան-145
• «Այս մար­դիկ չեն սի­րում մեր ժո­ղովր­դին, պատ­րաստ չեն նրա հոգ­սը կրե­լու՝ ա­ռանց պարգևավ­ճա­րի»
• «Պե­տու­թ­յու­նը կորց­րել է իր դեմ­քը, և ե­թե մենք թույլ տանք, որ այս ճգնա­ժամն ա­վե­լի խո­րա­նա, ուղ­ղա­կի կկոր­ծան­վենք»
• «Կա այս­պի­սի մի կար­ծիք՝ հարկ է ստեղ­ծել Հա­յաս­տան ամ­րոց-պե­տու­թ­յուն»
• «Մի բան հս­տակ է՝ այս իշ­խա­նու­թ­յուն­նե­րը պետք է ան­հա­պաղ հե­ռա­նան»
• «Ե­թե մեր մշա­կույ­թը լի­ներ բարձր մա­կար­դա­կի վրա, մենք այ­սօր­վա ող­բեր­գու­թ­յու­նը չէինք ու­նե­նա»
• «Մեր թշ­նա­մու գոր­ծած ո­ճիր­նե­րից ու հան­ցա­գոր­ծու­թ­յուն­նե­րից ոչ մե­կը թույ­լատր­ված չէր ո­րևէ օ­րեն­քով»
• «Ի սկզ­բա­նե մտա­ծել են ար­նա­քամ ա­նել ժո­ղովր­դին, բե­րել-հասց­նել մի վի­ճա­կի, որ հե­տո ա­սեն՝ դե՜, չդի­մա­ցանք, ու ստո­րագ­րեն այս փաս­տա­թուղ­թը»
• «Վեր­ջին տեխ­նո­լո­գիա­նե­րով զին­ված հա­րուստ, ան­պարտ բա­նակ, սե­փա­կա­նին զու­գա­հեռ՝ պե­տա­կան հզոր ար­դ­յու­նա­բե­րութ­յուն պի­տի ստեղ­ծենք»
• «Ե­թե հի­մա ենք գնում փոխ­զիջ­ման, դրա տակ ի՞նչ է են­թադր­վում. ինք­նաոչն­չա­ցո­ւ՞մ, ինք­նաս­պա­նու­թ­յո­ւ՞ն»
• «Աստ­ված մեզ հետ է և մեր ար­դար գոր­ծին զո­րա­վիգ»
• «Պար­տադր­ված պա­տե­րազ­մը, ի­հար­կե, ծանր բան է, բայց մենք պատ­րաստ էինք դրան»
• «Հա­նուն ազ­գի, հա­նուն հայ­րե­նի­քի զոհ­ված­նե­րի հե­րո­սու­թ­յու­նը չա­փա­նիշ­նե­րի փո­փո­խու­թ­յան են­թա­կա չէ»
• «Ինչ­պես Հի­սու­սը, այդ­պես էլ Նա­րե­կա­ցին Աստ­ծուց նե­րո­ղու­թ­յուն է խնդ­րում բո­լո­րիս մեղ­քե­րի հա­մար»
• «Մենք աշ­խար­հի մեջ ենք, ու աշ­խարհն է մեր մեջ. պար­զա­պես, որ­պես գաղտ­նի զենք, ու­նենք Ո­գին, որ մեզ պա­հել ու պա­հե­լու է»
• «Մենք Աս­տու­ծոյ փառք կու տանք, որ հայ­րե­նի­քը կը մնայ հայ­րե­նիք եւ մեր մնա­յուն հաս­ցէն»
• «Կար­դում էի այն ստեղ­ծա­գոր­ծու­թ­յուն­նե­րի ցան­կը, որ պատ­րաստ­վում են հա­նե­լու դպ­րո­ցա­կան դա­սագր­քե­րից, ու սար­սա­փում էի»

Մեկնաբանություններ